Kosten die direct voortvloeien uit de afwezigheid van de medewerker

☐ Brutoloon van de zieke medewerker
Je betaalt gemiddeld 30 dagen loon door bij kort verzuim – zelfs zonder productiviteit in ruil.

☐ Patronale RSZ-bijdragen tijdens ziekte
RSZ blijft lopen, ook als de medewerker afwezig is – gemiddeld 25% boven op het brutoloon.

☐ Gewaarborgd loon (eerste maand)
Werkgevers dragen de volledige kost in de eerste maand van ziekte, zeker bij stressgerelateerde uitval zoals burn-out of depressie.

Kosten om het werk toch gedaan te krijgen.

☐ Inhuur van tijdelijke vervanger
Tijdelijke medewerkers, freelancers of interims kosten gemiddeld 15–30% meer per uur dan vaste krachten.

☐ Overuren of extra werkdruk bij collega’s
Teamleden moeten inspringen, wat leidt tot verhoogd stressniveau én risico op verdere uitval.

☐ Verlies van productiviteit bij het team
Onderzoek toont dat het team 20–30% minder efficiënt werkt bij langdurige afwezigheid van een kernmedewerker.

☐ Opleiding of inwerking van vervanger
Een nieuwe kracht inwerken vraagt tijd van andere collega’s, wat de indirecte kost verder verhoogt.

Moeilijk meetbare, maar impactvolle neveneffecten.

☐ Vertraging van projecten of deadlines
Planningen moeten bijgestuurd worden, wat de performantie drukt en klanttevredenheid beïnvloedt.

☐ Verlies van expertise / kennisverlies
Zeker bij seniorprofielen: hun kennis is vaak niet makkelijk overdraagbaar.

☐ Kwaliteitsverlies of fouten
Stress, tijdsdruk en onderbezetting leiden sneller tot fouten of gemiste kansen.

☐ Klantontevredenheid of imagoschade
Onverwachte vertragingen of communicatieproblemen door uitval van key-medewerkers kunnen reputatieschade veroorzaken.

Tijd- en energiekost van HR en leidinggevenden.

☐ Tijdsbesteding door HR of leidinggevenden
Gemiddeld 2–6 uur administratie, opvolging, en overleg per afwezige medewerker per maand.

☐ Administratieve opvolging en planningsaanpassingen
Contractbeheer, ziekteattesten, heropstartplannen, back-up taken...

☐ Juridische risico’s bij langdurig verzuim
Verzuimdossiers vergen een correcte aanpak en communicatie. Fouten kunnen leiden tot sancties of conflicten.

Effect op het team en de werksfeer.

☐ Morale dip bij collega’s
Teams onder constante druk ervaren vaker frustratie, vermoeidheid of verminderde betrokkenheid.

☐ Besmettingseffect: 2e golf van uitval
Uitval van één medewerker verhoogt het risico op uitval van anderen in het team door extra werkdruk of negativiteit.

☐ Verlies van vertrouwen in beleid of leiderschap
Als er geen structurele oplossing komt, daalt het geloof in HR of managementinitiatieven.

Wat je mist door brandjes te blussen in plaats van te bouwen.

☐ Stilgevallen innovatie of verbeterprojecten
HR of teamleiders hebben minder tijd voor strategisch werk als verzuimbegeleiding prioriteit krijgt.

☐ Vertraging in cultuur-, welzijns- of DEI-projecten
Projecten die medewerkers écht binden en motiveren, blijven te vaak op de plank liggen.

☐ Verlies van employer branding
Hoge afwezigheid wordt intern én extern opgemerkt – wat wervingskracht en retentie ondermijnt.

Laat HR, finance en directie deze checklist samen doornemen. Elk aangeduid vakje is een verborgen kost. Tel op, en overweeg: Wat kost niets doen?

Wil je een concrete ideeën om deze kosten te verlagen voor jouw organisatie? Plan een korte wellbeing review sessie, dan kijken we samen naar de mogelijkheden. 

Bron: Belgische arbeidswetgeving.
Bron: IDEWE, 2022.